Kupno psa. Przewodnik dla początkujących i… nie tylko!
Kupno psa i pojawienie się go w naszym domu jest dużym przeżyciem dla każdego nabywcy szczeniaka. Niestety poszukiwania wymarzonego psa to nie lada wyczyn. Tym bardziej, że w internecie natrafić można na dziesiątki tysięcy ogłoszeń. Ogłoszeń, w których znajdziemy kolejne tysiące zapewnień o legalności hodowli i potwierdzonym pochodzeniu. Zacznijmy jednak od początku.
Co mówi prawo?
Kupno psa a Ustawa o ochronie zwierząt
Kwestia zakupu psa w polskim prawie jest częściowo uregulowana wprost w Ustawie o ochronie zwierząt. Mówi o tym art. 10a pkt 1 ust. 3:
“Zabrania się wprowadzania do obrotu psów i kotów poza miejscami ich chowu lub hodowli.”

Przepis ten jest bardzo precyzyjny i dotyczy wszystkich hodowców psów rasowych. Innymi słowy, zakup szczeniaka jest możliwy tylko w hodowli. Nie można zatem kupując psa poprosić, aby hodowca przed zakupem przywiózł go do nas do domu. Hodowca nie może zatem sprzedać psa ani na targu ani w Twoim domu. Nie można kupić również psa na (przysłowiowym) parkingu lub pod bramą hodowli. Kupując psa, hodowca ma obowiązek wpuścić Cię na teren hodowli. Wielu hodowców w tym celu ma wydzielone odpowiednie miejsce, do którego przyprowadzi szczeniaka. Inni zaproszą Cię również do miejsca, gdzie będziesz mógł zobaczyć wszystkie szczeniaki.
Dobrą i zalecaną praktyką jest również to, że tuż przed wejściem na teren hodowli (lub tuż po wejściu) zostaniesz poproszony o dezynfekcję rąk i obuwia. Ma to między innymi na celu zapobieganie rozprzestrzeniania się różnych chorób.
Regulamin hodowli psów rasowych
Kolejną, niezwykle istotną rzeczą przed zakupem psa jest poproszenie hodowcy o wgląd w przegląd miotu. Jeśli jesteś już u hodowcy, który zamierza sprzedać Ci psa, oznacza to, że taki pies jest już zaczipowany, ma wymagane szczepienia oraz posiada metrykę lub rodowód. W Polskiej Federacji Kynologicznej dokument pochodzenia psa wydaje się nie wcześniej, niż po przeglądzie miotu. Zgodnie z Regulaminem hodowli psów rasowych obowiązującym w PFK:
Art. 29 ust. p) “Hodowca ma obowiązek wydać nowym właścicielom psów rodowody lub metryki oraz książeczki zdrowia, a na żądanie nabywcy także kserokopię Karty Przeglądu Miotu.”
Kupno psa a Kodeks cywilny
Ostatnim aktem prawnym obowiązującym kupującego (i sprzedającego) psa jest Kodeks cywilny. Pies, w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego jest (niestety) rzeczą. I przy jego zakupie/sprzedaży obowiązują te same prawa i obowiązki, jak przy zakupie innych rzeczy. Do zawarcia umowy sprzedaży psa dochodzi z chwilą, gdy zostanie nam przekazany pies (jego własność), a my za niego zapłacimy. Nie ma tu znaczenia, czy umowę taką zawrzemy pisemnie czy ustnie. Taka umowa wchodzi w życie z chwilą, gdy spełnią się powyższe przesłanki. Mówi o tym art. 535 § 1. Kodeksu cywilnego:
Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Zdarzyć się może (choć jest to działanie poza prawem), że do podpisu otrzymamy dokument zatytułowany “umowa przekazania psa”. Część hodowców – świadomie lub nieświadomie – Kupno psachce w ten sposób unikać zawierania umowy sprzedaży psa. W umowie przekazania psa nie znajdziemy m.in. ceny, jaką zapłacimy za psa. Ci sami hodowcy nie mają niestety świadomości, że mimo podpisania z kupującym “umowy przekazania psa” i tak (obok niej) zawierają umowę sprzedaży psa. Jednak umowa ta przybiera formę ustną.
Można zadać pytanie, że przecież żadnej umowy sprzedaży hodowca nie dał do podpisania. Ale w tym przypadku wracamy do art. 555 § 1. Kodeksu cywilnego. W treści tego paragrafu nie ma wskazania, że dla zawarcia umowy trzeba coś podpisać. Jest wskazane tylko, że hodowca z chwilą przekazania psa (fizycznie i w sensie prawa własności) oraz otrzymując zapłatę (czy to w gotówce, czy przelewem) zawrze umowę sprzedaży tyle, że w formie ustnej.
Dobra i zła wiara – ważność umowy
Warto tu wspomnieć, że zawarcie umowy ustnej sprzedaży psa jest jak najbardziej prawidłowe, choć hodowcy naszej organizacji zobowiązani są do zawierania takiej umówię na piśmie. Mówi o tym m.in. Regulamin hodowli psów rasowych (art. 29 ust q).
Zupełnie inną kwestią jest również to, że zawierając umowę przekazania psa i “wypierając się” zawarcia umowy sprzedaży, hodowca stawia samego siebie w niekorzystnym prawnie świetle. Mówi o tym art. 83 Kodeksu cywilnego:
§ 1. Nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Jeżeli oświadczenie takie zostało złożone dla ukrycia innej czynności prawnej, ważność oświadczenia ocenia się według właściwości tej czynności.
§ 2. Pozorność oświadczenia woli nie ma wpływu na skuteczność odpłatnej czynności prawnej, dokonanej na podstawie pozornego oświadczenia, jeżeli wskutek tej czynności osoba trzecia nabywa prawo lub zostaje zwolniona od obowiązku, chyba że działała w złej wierze.
Gdyby doszło do sporu między hodowcą a kupującym szczeniaka, sąd na pewno będzie brał po uwagę to, w jaki sposób hodowca (który będzie traktowany jako specjalista) zawarł umowę. Czy np. dając do podpisania “umowę przekazania psa” nie chciał ukryć pod nią właśnie “umowy sprzedaży psa”. Innymi słowy, czy działał w dobrej, czy złej wierze.

Podsumowując
Kupując psa, należy zatem zwracać uwagę na poniższe kwestie. Możesz się o to dopytać m.in. podczas rozmowy telefonicznej, gdy przeszukujesz ogłoszenia ze szczeniakami. Hodowcy nie powinni ukrywać przed Tobą takich rzeczy:
- w jakiej organizacji zarejestrowana jest hodowla?
- czy psy posiadają uprawnienia hodowlane?
- czy rodzice szczeniąt posiadają badania DNA?
- gdzie znajduje się hodowla?
- czy możesz kupić psa bezpośrednio w hodowli?
- czy szczeniaki są po przeglądzie miotu?
- kiedy (oraz czy) szczeniaki zostały zaczipowana oraz czy posiadają komplet wymaganych szczepień?
- jaka organizacja wydała rodowody bądź metryki szczeniakom?
- czy hodowca udostępni do wglądu kartę przeglądu miotu?
- w jaki sposób dojdzie do zawarcia umowy sprzedaży psa?
W kolejnej części dowiesz się, na co jeszcze zwrócić uwagę kupując psa z hodowli. Opiszemy, gdzie szukać hodowli i jak weryfikować dokumenty pochodzenia psa, które możesz otrzymać od hodowcy. Wskażemy również, dlaczego ważne są badania DNA rodziców szczeniąt. W innych artykułach na naszej stronie dowiesz się, czym są pseudohodowle i pseudohodowcy. Jak je rozpoznać. Jak się ich wystrzegać. Oraz co zrobić, gdy znajdziemy pseudohodowlę.
Zapraszamy do kolejnych wpisów na naszej stronie.